فصل اول – اهداف، تعاريف و كليات
هدف: هـدف از تهيـه و تـدوين ايـن آيـين نامـه، استانداردسـازي و سـاماندهي انـواع علايـم ايمنـی در قالـب تابلوهای علايم و اتيكت هاي ايمني در كليه كارگاهها و محيط هاي كاري مي باشد، به نحـوي كـه در هـر محلـي كه اين علايم نصب مي شوند، معاني مشابهي را به اذهان القا نمايند. اين آيـيننامـه نحـوه طراحـي، كـاربرد و استفاده از علايم ايمني را مشخص مي نمايد.
دامنه شمول: دامنه كاربرد آيين نامه علايم ايمني ، در كارگاههاي مـشمول قـانون كـار مـيباشـد كـه در ايـنمقررات سعي شده كليه علايم ايمني عمومي كاربردي در كارگاهها تحت پوشش قرار گيرد تـا بـا بكـارگيري آنها بتوان تا حد امكان خطراتي كه ممكن است در محيطهـاي كـاري وجـود داشـته باشـد را بـه كـارگران و عموم افرادي كه به نحوي در آن محيط حضور مي يابند، گوشزد نمود.
تعاريف: مفاهيم و تعاريف برخي از اصطلاحات بكار رفته در متن اين آييننامه به شرح ذيل ميباشد:
1- تابلوی علايم ايمني :سطحي است استاندارد متشكل از كلمـات، عبـارات و تـصاويري بـراي هـشدار و اعلام خطر به كارگران يا ساير افرادي كه بـه نحـوي در معـرض خطـرات بـالقوه و بالفعـل محـيط کـار ميباشند، يا حاوي توضيحاتی در مورد عواقب و پيامدهاي حاصل از آن خطرات و يا بيـانگر دسـتورالعملهاي ايمنـي به آنان در زمينه چگونگي فرار از موقعيتهاي خطرناك بوده كه اين علايـم بـصورت دائمـي و گـاهي بـصورت موقـت در قسمتهاي مختلف كارگاه و در حين پروسههاي كاري نصب ميشوند.
2- اتيكت: سطحي است استاندارد عموماً از جنس مقوا، پلاسـتيك يـا ورق نـازك فلـزي كـه معمـولاً بـر روي قطعه اي از تجهيزات يا ماشين آلات چسبانيده، آويزان و يا پرچ مي شود و براي مشخصكـردن و هشدار خطر موجود يا احتمال وجود شرايط خطرناك بكار ميرود.
3- كلمه اعلان: عبارتي است كه براي جلب توجه فوري مخاطبين و كارگران بكار رفته، در قـسمت بـالايي تابلوی علامت يا اتيكت درج شده و معرف ماهيت اصلي علامت مربوطه، شدت نسبي خطر و سـطح آسـيب احتمالي ميباشد.
4- نشان ويژه يا سمبل اعلان ايمني: يك مثلث متساوي الاضلاع كـه در بخـش ميـاني آن يـك علامـت تعجـب بكاررفته است.
5- كادر اعلان خطر: كادر اصلي تابلو يا اتيكت ايمني است كه در قسمت بالاي آن بوده معمولاً متـشكل از كلمه اعلان و سمبل اعلان ايمني ميباشد و به نحوي رنگ اصلي تابلو يا اتيكت را نيز دربرميگيرد.
6- كادر پيام نوشتاري: قـسمتي از تـابلوی علامـت يـا اتيكـت ايمنـي كـه بـا كلمـات يـا عبـاراتي كوتـاه، شـرايط خطرنــاك خاصــي را گوشــزد كــرده ، عواقــب و پيامــدهاي حاصــل از آنرا بيــان نمــوده يــا بــه مخاطبــان دستورالعملي را ارائه مي دهد.
7- كادرتصويري: بخشي از تابلوی علامت يا اتيكت ايمني كه متـشكل از توصـيف و نمـايش تـصويري از خطر مربوطه بـوده و بـراي مـشخص كـردن شـرايط خطرنـاك بكـار مـيرود يـا روشـهاي اجتنـاب از قرارگيري در معرض خطر را به تصوير ميكشد، الزام به انجام عمل يا اقدام خاصي را بيـان مـيكنـد و يا حاوي يك دستورالعمل ايمني مي باشد.
8- فاصله مشاهده ايمن: حداكثر فاصلهاي كه فرد بتواند تابلوی علامت يـا اتيكـت ايمنـي مـدنظر را بـا دقـت لازم خوانده و فرصت انجام عكسالعمل مناسب و يا پيروي از پيام ايمني موجود در آنرا داشته باشد.
تقسيم بندي تابلوهای علايم ايمني :تابلوی علايم ايمني بر اسـاس نوع پيـام و بكـارگيري رنگهـا بـه گروههـاي زيـر قسيم بندی ميشوند:
1- علايم خطر
2- علايم هشدار دهنده
3- علايم احتياط
4- علايم دستورالعملهاي ايمني
5- علايم آگاهكننده
6- سـاير علايـم كـاربردي ازجملـه: علايـم خطـرات بيولـوژيكي، علايـم خطـرات تشعـشعي، علايـم نشان دهنده جهت، علايم ايمني حريق، علايم ترافيكي و راهنمايي و رانندگي و علايم خروج اضطراري

…

برای دانلود آیین نامه ایمنی در کارگاه‌ها کلیک کنید ایین نامه ایمنی